Fiscaal partnerschap - Wanneer ben ik fiscaal partner?

Het fiscaal partnerschap betekent dat u samen aangifte kunt doen en inkomsten en aftrekposten verdelen. Dat kan gevolgen hebben voor de belasting die u moet betalen of terugkrijgt. Fiscaal partnerschap kan ook gevolgen hebben voor de heffingskortingen die u krijgt.

Op deze pagina leest u meer over:

Wat is fiscaal partnerschap?

Als fiscale partners kunt u samen aangifte inkomstenbelasting doen. Hebt u het hele jaar een fiscale partner? Of kiest u ervoor om het hele jaar als fiscale partners te worden beschouwd? Dat heeft dat gevolgen voor uw aangifte inkomstenbelasting:

  • U mag uw gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten verdelen
    U kunt in uw aangifte bepaalde inkomsten en aftrekposten verdelen tussen u en uw fiscale partner. De manier waarop u deze verdeelt, kan van invloed zijn op de belasting en premie die u betaalt of terugkrijgt. Iedere verdeling mag, als het totaal maar 100% is. Degene met het hoogste inkomen kan bijvoorbeeld de kosten aftrekken. Daardoor hebt u het grootste belastingvoordeel.
  • Drempelbedragen hangen af van het inkomen van u en uw partner samen
    Bent u het hele jaar fiscale partners? Dan berekenen we de drempelbedragen voor aftrekposten op basis van het inkomen van u en uw fiscale partner samen.

Voorbeeld - U hebt niet het hele jaar een fiscale partner

U hebt ziektekosten gemaakt en u wilt deze kosten aftrekken. Dat kan alleen voor de kosten die boven het drempelbedrag uitkomen. U hebt een drempelinkomen van € 23.000. Uw drempelbedrag voor ziektekosten is 1,65% van uw drempelinkomen. Uw drempelbedrag is in dit geval € 379.

Voorbeeld - U hebt het hele jaar een fiscale partner

U hebt een drempelinkomen van € 23.000. Uw fiscale partner heeft een drempelinkomen van € 15.000. Het drempelbedrag bij ziektekosten is 1,65% van het drempelinkomen van u en uw fiscale partner samen. Het drempelbedrag voor u samen is dan € 627.

Wie is uw fiscale partner?

Wie uw fiscale partner is, hangt af van uw situatie. We onderscheiden 2 situaties.

U bent getrouwd of hebt een geregistreerd partnerschap

Dan bent u fiscale partners vanaf het moment dat u trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat. Woonde u in dat jaar vóór die datum al samen? Dan bent u fiscale partners vanaf het moment dat u binnen dat jaar samen op hetzelfde adres stond ingeschreven bij de gemeente.

U bent niet getrouwd en hebt geen geregistreerd partnerschap. Maar er staat wel iemand ingeschreven op uw adres

U bent fiscale partners als u voldoet aan 1 van de volgende voorwaarden:

  • U bent allebei meerderjarig en hebt samen een notarieel samenlevingscontract afgesloten.
  • U hebt samen een kind.
  • 1 van u beiden heeft een kind van de ander erkend.
  • U bent bij een pensioenfonds aangemeld als pensioenpartners.
  • U bent samen eigenaar van een eigen woning waarin u allebei woont.
  • U bent allebei meerderjarig en op uw adres staat ook een minderjarig kind van 1 van u beiden ingeschreven (samengesteld gezin).
    Verhuurt u een deel van uw woning aan degene met wie u op hetzelfde adres staat ingeschreven? En wilt u met die persoon geen fiscale partners zijn? Dan kunt u een verzoek doen bij uw belastingkantoor om niet als fiscaal partner te worden aangemerkt. U moet dan wel een schriftelijke huurovereenkomst hebben en er moet sprake zijn van verhuur op zakelijke gronden. Huurt u ieder apart een eigen deel van de woning van een derde? En wilt u met de andere huurder geen fiscale partners zijn? Dan kunt u ook een verzoek doen bij uw belastingkantoor.
  • U bent meerderjarig. Ook woont u met een minderjarig kind in een opvangwoning of een huis voor beschermd wonen. U kreeg deze door de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. U bewoont die woning samen met een meerderjarige die volgens de gemeente ook op dat adres staat ingeschreven.
    Wilt u met die persoon geen fiscale partners zijn? Dan moet u ons een afschrift kunnen tonen van de beschikking waaruit blijkt dat deze woning aan u beiden afzonderlijk is toegekend.
  • U was het jaar ervoor al fiscale partners.
  • U woont samen met uw kind of met uw vader of moeder. U voldoet ook aan 1 van de bovenstaande voorwaarden en u bent allebei 27 jaar of ouder.
  • U hebt een stiefkind en voldoet aan 1 van de voorwaarden voor fiscaal partnerschap met uw stiefkind. Dan bent u fiscale partners vanaf het moment dat uw stiefkind 18 jaar is.
    Wilt u geen fiscale partners zijn met uw stiefkind? Dan kunt u daarvoor kiezen tot u beiden aan het begin van het kalenderjaar 27 jaar of ouder bent. Stuur hiervoor een gezamenlijk verzoek naar uw belastingkantoor.

Geen fiscale partners? Dan ook geen toeslagpartners

Hebt u ons verzocht om geen fiscale partners meer te zijn voor de inkomstenbelasting? Dan bent u ook geen toeslagpartners meer.

Vanaf wanneer bent u fiscale partners met uw huisgenoot?

Voldoet u met uw huisgenoot aan 1 van de voorwaarden voor fiscaal partnerschap? Dan bent u fiscale partners vanaf het moment dat u samen op hetzelfde adres ingeschreven stond. Stond u het jaar ervoor al op hetzelfde adres ingeschreven? Dan bent u het hele jaar fiscale partners van elkaar.

Voorbeeld

U staat vanaf 15 mei met iemand samen ingeschreven. Op 1 december krijgt u met deze persoon een kind. U bent dan fiscale partners vanaf 15 mei.

Wanneer bent u geen fiscale partners meer?

Zodra u niet meer samen op hetzelfde adres staat ingeschreven. Ook al voldoet u nog steeds aan 1 van de genoemde voorwaarden.

Voorbeeld

U hebt samen met een huisgenoot een huis gekocht waarin u samen gaat wonen. Vanaf 28 augustus staat deze huisgenoot niet meer op uw adres ingeschreven, maar u blijft nog wel samen eigenaar van het huis. U bent dan fiscale partners tot 28 augustus.

Voorbeeld

U staat samen met een huisgenoot op hetzelfde adres ingeschreven, maar u hebt uw notarieel samenlevingscontract laten ontbinden. U blijft in dit geval fiscale partners totdat u niet meer samen ingeschreven staat.

Bent u getrouwd of hebt u een geregistreerd partnerschap? Kijk dan bij u gaat scheiden of uit elkaar wanneer u geen fiscale partners meer bent.

Opname in verzorgings- of verpleeghuis

Staat u niet meer op hetzelfde adres ingeschreven omdat 1 van u (of u allebei) wordt opgenomen in een verzorgings- of verpleeghuis? Dan blijft u toch fiscale partners. Woont u ongehuwd samen, dan bent u geen fiscale partners meer als:

  • u of uw partner ons per brief laat weten dat u niet meer elkaars fiscale partner wilt zijn. U stuurt deze brief naar uw belastingkantoor.
  • 1 van u beiden een andere fiscale partner krijgt

Kiest u ervoor om het hele jaar fiscale partners te zijn of een deel ervan?

Hebt u maar een deel van het jaar een fiscale partner? Dan kunt u bij uw aangifte ervoor kiezen om het hele jaar als fiscale partners te worden beschouwd. Hebt u binnen 1 jaar meerdere fiscale partners na elkaar? Dan kunt u met 1 van deze personen ervoor kiezen om het hele jaar als fiscale partners te worden beschouwd.

Let op!

Wonen u en uw partner niet in Nederland? Of woont 1 van u beiden niet in Nederland? Dan gelden aanvullende regels. Bent u tijdens het jaar geëmigreerd of geïmmigreerd? Ook dan gelden aanvullende regels.

Kunnen meerdere personen na elkaar uw fiscale partner zijn?

Ja, dat kan. Bijvoorbeeld omdat u tijdens het jaar gescheiden bent en met iemand anders bent gaan samenwonen. In dat geval is elke persoon met wie u aan de voorwaarden voldoet voor een deel van het jaar uw fiscale partner. U kunt met 1 van deze personen ervoor kiezen om het hele jaar als fiscale partners te worden beschouwd.

Kunnen meerdere personen tegelijkertijd uw fiscale partner zijn?

Nee, u kunt wel met meerdere personen tegelijkertijd aan de voorwaarden voor fiscaal partnerschap voldoen, maar u mag maar 1 fiscale partner hebben.

Het is dan belangrijk te kijken naar de situatie met wie van hen u voldoet aan welke specifieke voorwaarde. De persoon met wie u als 1e voldoet aan een specifieke voorwaarde is uw fiscale partner.

Voorbeeld

U bent getrouwd. Daarnaast hebt u met iemand anders een eigen woning waarin u met die ander woont. In deze situatie is de persoon met wie u bent getrouwd uw fiscale partner, omdat deze specifieke voorwaarde als 1e wordt genoemd. Zie hierboven bij Wie is uw fiscale partner?

Kies hieronder uw situatie:

U bent getrouwd of hebt een geregistreerd partnerschap

Dan bent u altijd fiscale partners met uw echtgenoot of partner. Staan er nog andere personen op uw adres ingeschreven? Dan kunt u met hen geen fiscale partners zijn, ook al voldoet u met hen aan de voorwaarden voor fiscaal partnerschap.

U staat met meerdere personen op hetzelfde adres ingeschreven

Dan moet u kijken met wie van hen u aan de hoogste voorwaarde voor fiscaal partnerschap voldoet.

Voorbeeld

U staat met 2 andere personen op hetzelfde adres ingeschreven. Met 1 ervan hebt u samen een kind, met de ander hebt u samen het huis gekocht. U bent dan fiscale partners met de persoon met wie u een kind hebt. Deze voorwaarde staat hoger dan de voorwaarde 'U bent samen eigenaar van een eigen woning'.

U voldoet met meerdere personen aan dezelfde voorwaarde voor fiscaal partnerschap

Dan bent u met geen van deze personen fiscale partners.

Voorbeeld

U hebt met 2 andere personen een huis gekocht waarin u samen gaat wonen. De voorwaarde 'U bent samen eigenaar van een eigen woning' geldt dan niet voor u. U voldoet namelijk met 2 personen tegelijkertijd aan deze voorwaarde. U bent geen fiscale partner.

U kunt nog wel met 1 van deze personen fiscale partners zijn als u met deze persoon aan 1 van de andere voorwaarden voldoet.

Welke inkomsten en aftrekposten mag u verdelen?

  • het saldo van de inkomsten en aftrekposten van de eigen woning
  • aftrek vanwege geen of een kleine eigenwoningschuld
  • voordeel uit aanmerkelijk belang
  • de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen (box 3)
  • betaalde partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen
  • uitgaven voor specifieke zorgkosten
  • uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapte kinderen, broers of zussen
  • giften
  • restant persoonsgebonden aftrek over vorige jaren

Welke inkomsten en aftrekposten mag u niet verdelen?

  • belastbare winst uit onderneming
  • loon, uitkering of pensioen
  • reisaftrek openbaar vervoer
  • inkomsten uit overig werk, bijvoorbeeld als postbezorger, gastouder, artiest of beroepssporter
  • inkomsten uit beschikbaar gestelde vermogensbestanddelen
  • ontvangen alimentatie en andere periodieke uitkeringen
  • uitgaven voor inkomensvoorzieningen, zoals premies voor lijfrenten
  • negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen
  • de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen in het jaar waarin u bent geëmigreerd of geïmmigreerd. U en u niet het hele jaar fiscale partners kunt zijn.
  • negatieve persoonsgebonden aftrek

Tot wanneer kunt u de verdeling wijzigen?

Totdat uw aanslag en die van uw partner onherroepelijk vaststaat. Als u geen bezwaar maakt, is dat 6 weken na de datum van de aanslag. Tot die tijd kunt u in uw aangifte de verdeling wijzigen en deze opnieuw versturen.

U bent geëmigreerd of geïmmigreerd

U kunt de grondslag sparen en beleggen alleen tussen u en uw partner verdelen als u het hele jaar fiscale partners kunt zijn. Voor de periode dat u niet in Nederland woont, gelden aanvullende voorwaarden.

U kunt online aangifte M doen over het jaar waarin u bent geëmigreerd of geïmmigreerd. Kunt u geen online aangifte doen? Vraag dan het papieren formulier M aan. Lees meer bij Hoe doe ik belastingaangifte als ik ben geëmigreerd of geïmmigreerd?

Komt u er niet uit? Neem dan gerust contact op met de Belastingtelefoon Buitenland.

Javascript staat uit in deze internetbrowser. U moet Javascript activeren om onze internetsite te zien.