110.00.14 Kaderovereenkomst inzake de samenwerking tussen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en het ministerie van Financiën bij het toezicht op de uit- en invoer van cultuurgoederen

1. 1. Regelgeving en doel

1. a. Naam regelgeving

Internationale wetgeving

• Resolutie nr. 1483/2003 van 22 mei 2003 van de Veiligheidsraad;

• Verordening nr. 1210/2003 (artikel 3) betreffende specifieke restricties op de economische en financiële betrekkingen met Irak en tot intrekking van Verordening 2465/96 (hierna: Verordening 1210/2003);

• Verordening nr. 1332/2013 (artikel 11 quater) tot wijziging van Verordening nr. 36/2012 betreffende beperkende maatregelen in het licht van de situatie in Syrië (hierna: Verordening 1332/2013).

Nationale wetgeving

• Sanctieregeling Irak 2004 II;

• Sanctieregeling Syrië 2012;

• Sanctiewet 1977;

• Wet Economische Delicten;

• Algemene Douanewet (hierna: Adw).

Algemene Douaneregeling (hierna: Adr).

1. b. Doel van de regelgeving

Veilige terugkeer aan de rechtmatige eigenaars van cultuurgoederen die behoren tot het beschermde culturele erfgoed van:

• Irak en die na 6 augustus 1990 onrechtmatig zijn uitgevoerd uit Irak;

• Syrië en die na 9 mei 2011 onrechtmatig zijn uitgevoerd uit Syrië.

1. 2. Samenwerkende organisaties

• Belastingdienst/Douane (hierna Douane);

• Directie Erfgoed en Kunsten van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (hierna: DE&K);

• Directie Juridische Zaken/ Afdeling Nederlands recht/sectie wetgeving van het ministerie van Buitenlandse Zaken;

Erfgoedinspectie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

1. 3. Verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden

1. a. Taak Douane

Controleren op de naleving van de sanctiewetgeving bij (zendingen van) goederen die onder douanetoezicht staan op grond van de communautaire douanewetgeving.

1. b. Bevoegdheden Douane

De Douane ontleent haar controlebevoegdheden aan de Adw en kan informatie overdragen op grond van deze wet.

Bij het constateren van een strafbaar feit maakt de Douane gebruik van haar opsporingsbevoegdheden op grond van het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Belastingdienst/Douane 2012.

De Douane gebruikt haar opsporingsbevoegdheid uitsluitend voor de uitvoering van haar handhavingstaken.

1. c. Taken DE&K

• Het ontwikkelen van beleid op het terrein van cultureel erfgoed;

• Het vaststellen van het handhavings- en nalevingsniveau in overleg met de Erfgoedinspectie.

1. d. Taak directie Juridische Zaken/ Afdeling Nederlands recht/sectie wetgeving van het ministerie van Buitenlandse Zaken

Algemene coördinatie van sanctiemaatregelen.

1. e. Taken Erfgoedinspectie

Het houden van toezicht op de naleving van Sanctieregelingen Irak en Syrië.

Handhavingscommunicatie en voorlichting met betrekking tot de onderhavige taak is primair de verantwoordelijkheid van de Erfgoedinspectie.

1. f. Bevoegdheden Erfgoedinspectie

De Erfgoedinspectie is via het ministerie van Buitenlandse Zaken aangewezen als bevoegde autoriteit (conform de bijlage bij Verordening 195/2008).

In de Regeling toezichthoudende ambtenaren Sanctiewet 1977, zijn de ambtenaren van de Erfgoedinspectie eveneens aangewezen voor het toezicht op de naleving van de Sanctieregelingen.

Op grond van het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Erfgoedinspectie 2013 beschikken de inspecteurs van de Erfgoedinspectie over opsporingsbevoegdheid.

1. 4. Uitvoering

1. a. Wijze van handhaving

De taak op het gebied van het invoerverbod verricht de Douane in geval van binnenbrengen, brengen in het vrije verkeer, actieve veredeling en tijdelijke invoer van cultuurgoederen.

De taak op het gebied van het uitvoerverbod verricht de Douane in de douaneregelingen uitvoer, uitgaan en passieve veredeling.

De Douane maakt gebruik van uiteenlopende vormen van toezicht. Voor de taak van deze bijlage kunnen relevant zijn:

• modernisering toezicht, gebaseerd op afspraken met het bedrijfsleven;

• controles van de administraties van bedrijven;

• controles van de aangiftes;

• fysieke controles van goederen;

• toezichtsacties.

Uitgangspunt voor het douanetoezicht is risicomanagement.

Monsterneming van cultuurgoederen door de Douane is niet toegestaan. De Erfgoedinspectie coördineert de determinatie van de goederen.

1. b. Afhandeling overtredingen

Opmaken proces-verbaal van bevinding en overdracht

Bij twijfel over de vaststelling van een overtreding van de Sanctieregelingen Irak en Syrië, schakelt de Douane primair de contactpersoon cultuurgoederen in en deze vervolgens de Erfgoedinspectie.

Als de Douane overtreding van de wettelijke bepalingen constateert, kunnen de goederen niet de aangegeven bestemming volgen.

In overleg met de Erfgoedinspectie en de Boete-Fraude Coördinator/Contactambtenaar OM (hierna: BFC) draagt de Douane de geconstateerde overtredingen over aan het Openbaar Ministerie door het opmaken van een proces-verbaal van overdracht.

Inbeslagname van goederen

Indien er een redelijk vermoeden bestaat van overtreding vindt inbeslagname van de goederen plaats op aanwijzing van de Erfgoedinspectie in samenspraak met de BFC.

De Erfgoedinspectie geeft nadere aanwijzingen op welke wijze de goederen worden vervoerd dan wel opgeslagen overeenkomstig, de OCW-procedures bij in bewaringneming/inbeslagname van cultuurgoederen

1. Douanevoorschrift

In het handboek VGEM, onderdeel Cultuurgoederen, is meer specifiek beschreven hoe de Douane uitvoering geeft aan deze taak. De Erfgoedinspectie wordt betrokken bij de tekst van dit voorschrift.

1. 5. Planning en evaluatie

1. a. Planning

Jaarlijks wordt in samenwerking met de Erfgoedinspectie een Uitvoeringsplan Cultuur opgesteld. In het uitvoeringsplan wordt het douanetoezicht uitgewerkt voor de relevante douaneprocessen.

De Douane verwerkt het uitvoeringsplan in het overkoepelende Handhavingsplan Douane.

Als, gelet op de totaliteit van douanetaken in het Handhavingsplan en de daarbinnen te stellen prioriteiten, wordt verwacht dat het voorgenomen toezicht voor cultuurgoederen niet of niet volledig kan worden uitgevoerd, wordt dit besproken met de Erfgoedinspectie.

1. b. Evaluatie

De Douane en de Erfgoedinspectie evalueren jaarlijks:

• de handhaving: Dit gebeurt op basis van een evaluatierapport, opgesteld door de Douane;

de samenwerking: Dit heeft tot doel na te gaan of de afspraken in deze bijlage nog actueel en toereikend zijn en of er knelpunten en wensen ten aanzien van de samenwerking zijn.

1. 6. Informatieuitwisseling

1. a. Informatie-uitwisseling

Douane

• De algemeen directeur Douane, in zijn hoedanigheid van inspecteur als bedoeld in artikel 1:3, lid 1 onderdeel c Adw en de door hem gemandateerde ambtenaren verstrekken aan de Erfgoedinspectie met gebruikmaking van de in artikel 1:33, lid 3 Adw gegeven bevoegdheid op verzoek gegevens uit databestanden en dossiers voor zover deze noodzakelijk zijn voor de uitvoering van het bepaalde bij of krachtens de in artikel 1:1 Adw bedoelde regelingen dan wel voor de uitvoering van het bepaalde bij of krachtens die wet;

• informeert de Erfgoedinspectie over wijzigingen van relevante wetgeving, handhavingsbeleid, nieuwe trends of nieuw ontstane risico's;

• stelt aan de Erfgoedinspectie ten behoeve van risicovinding, risicoanalyse en evaluatie, relevante gegevens beschikbaar waaronder ook gegevens over de mate van compliance van bedrijven.

Erfgoedinspectie

• informeert de Douane over de beleidsmatige prioriteiten;

• stelt aan de Douane ten behoeve van risicovinding, risicoanalyse en evaluatie, relevante gegevens beschikbaar waaronder ook gegevens over de mate van compliance van bedrijven;

• informeert de Douane over relevante wijzigingen van wetgeving, handhavingsbeleid, nieuwe trends of nieuw ontstane risico's;

• informeert de Douane over de wijze van afhandeling van overgedragen zaken en het uiteindelijke resultaat daarvan.

1. 7. Scholing en helpdesk

1. a. Deskundigheids-bevordering

De Douane is verantwoordelijk voor de inzet van opgeleid personeel voor de uitvoering van de taken die voortvloeien uit deze bijlage. De Erfgoedinspectie levert desgevraagd steun bij de opleiding van douanemedewerkers op het gebied van de controle op de naleving van de regelgeving inzake cultuurgoederen.

1. b. Helpdesk-functie

Douane

Binnen de Douane vervullen de contactpersonen cultuurgoederen de primaire helpdeskfunctie voor hun collega’s.

Vragen vanuit de Douane worden via de contactpersoon cultuurgoederen aan de Erfgoedinspectie gesteld.

Erfgoedinspectie

De Erfgoedinspectie vervult de helpdeskfunctie met betrekking tot het toezicht op cultuurgoederen en de cultuurhistorische waardebepaling.

1. 8. Overleg en beheer

1. a. Overleg

Tenminste één keer per jaar of op verzoek vindt overleg plaats tussen de Erfgoedinspectie en de Douane over de handhaving en het toezicht op cultuurgoederen en het functioneren van de samenwerking volgens deze bijlage

1. b. Beheer van deze bijlage

ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap:

De Erfgoedinspectie.

Douane:

Douane Landelijk kantoor, afdeling Handhavingsbeleid.

1. 9. Publicatie in de Staatscourant

Van deze bijlage zal melding worden gemaakt in de Staatscourant.

Rotterdam, 4 december 2014

Rotterdam, 4 december 2014

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Namens de Directeur-generaal Belastingdienst,

De directeur Erfgoedinspectie,

Namens de Algemeen directeur Douane,

de directeurHandhavingsbeleid

Mw. Drs. S.E.B. Siregar

mr. B.S. Wiersema