110.00.15 Kaderovereenkomst inzake de samenwerking tussen de VROM-Inspectie van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en het Directoraat-Generaal Belastingdienst van het Ministerie van Financien

1. 1. Wet- en regelgeving

a.

Relevante wet- en regelgeving

• Verordening (EG) nr. 689/2008 betreffende de in- en uitvoer van gevaarlijke chemische stoffen (hierna: PIC-Verordening - PIC staat voor Prior Informed Consent)
• Wet milieubeheer hoofdstuk 9.2
• Besluit uitvoering verordening in- en uitvoer gevaarlijke chemische stoffen milieubeheer 2008(hierna: BUVIUGCS)

b.

Doel van de wetgeving

Het doel van de PIC-Verordening is om wereldwijde afspraken over informatie-uitwisseling omtrent gevaarlijke chemische stoffen te implementeren. De informatie-uitwisseling heeft tot doel kennis en kunde over een veilig gebruik van chemische stoffen te verspreiden. De EU heeft daartoe een systeem van kennisgeving en gegevensverstrekking voor de invoer in en de uitvoer uit de unie ontwikkeld. Daarmee wordt met name bereikt dat landen buiten de EU worden ingelicht over de schadelijke effecten van stoffen die binnen de unie verboden zijn of aan strenge beperkende bepalingen onderhevig zijn.

Bij uitvoer uit de EU van in de bijlagen bij de verordening genoemde gevaarlijke chemische stoffen kunnen exporteurs te maken krijgen met:

1. kennisgeving van uitvoer (chemische stoffen van bijlage I, deel 1, van de PIC-Verordening);

2. de vereiste van expliciete voorafgaande toestemming (voor stoffen die in deel 2 of 3 van bijlage I van de PIC-Verordening zijn genoemd);

3. verbod op uitvoer (voor stoffen uit bijlage V)

De PIC-Verordening is in Nederland in de Wet milieubeheer hoofdstuk 9.2 geïmplementeerd met het BUVIUGCS.

1. 2. Bevoegdheden en taak

a.

Bevoegdheden

Bevoegdheden Douane

De Douane ontleent haar controlebevoegdheden aan de Algemene douanewet (Adw). De Douane kan informatie overdragen op grond van de Adw. Bij het constateren van een strafbaar feit maakt de Douane gebruik van haar opsporingsbevoegdheden op grond van het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Belastingdienst/Douane.

Bevoegdheden VROM-Inspectie

Ambtenaren van de VROM-Inspectie zijn ingevolge het Besluit aanwijzing ambtenaren VROM-regelgeving bevoegd tot toezicht en maken bij de uitvoering van hun taak gebruik van de bevoegdheden opgenomen in hoofdstuk 5, afd. 5.2, van de Algemene wet bestuursrecht.

b.

Taak Douane

Ten behoeve van de VROM-Inspectie:

Het toezicht van de Douane betreft bij deze taak communautaire goederen die geplaatst worden onder de douaneregeling uitvoer.

De Douane houdt toezicht op de uitvoer van de chemische stoffen (uit de bijlagen I en V van de PIC-Verordening) en de daarmee samenhangende formaliteiten.

Het Douane-informatiecentrum levert op verzoek van de VROM-Inspectie gegevens uit databestanden over het uitvoeren van chemische stoffen uit de EU in relatie tot de PIC-Verordening.

Ten behoeve van de VROM-beleidsdirectie Risicobeleid:

Binnen de Douane voert het team Bijzondere Klantbehandeling/Centrale Dienst In- en Uitvoer (TBK/CDIU) een aantal administratieve taken uit die voortvloeien uit de verplichtingen van de PIC-Verordening.

1. 3. Uitvoering

a.

Douanetoezicht

De Douane maakt gebruik van uiteenlopende vormen van toezicht. Voor de onderhavige taak kunnen relevant zijn:

• Horizontaal toezicht, gebaseerd op afspraken met het bedrijfsleven, al dan niet in de vorm van certificering;

• Controles van de aangifte ten uitvoer;

• Fysieke controles van goederen.

Uitgangspunt voor het douanetoezicht is risicobeheersing. Met betrekking tot de onderhavige taak kunnen risico’s op overtreding van het uitvoerverbod aan de orde zijn. Jaarlijks wordt een handhavingsplan PIC-Verordening opgesteld, in samenwerking met de VROM-Inspectie. Dit plan is gebaseerd op een risicoanalyse, die in samenwerking met de VROM-Inspectie wordt uitgevoerd. In het handhavingsplan wordt het douanetoezicht uitgewerkt voor de relevante douaneprocessen. Op basis van het handhavingsplan komen controleopdrachten voor de Douane tot stand.

Handhavingscommunicatie met betrekking tot de onderhavige taak is primair de verantwoordelijkheid van de VROM-Inspectie.

b.

Uitvoering door TBK/CDIU

Het team TBK/CDIU voert de volgende administratieve taken uit:

• het in behandeling nemen van verzoeken van exporterende bedrijven om kennisgeving en voorafgaande expliciete toestemming;

• het in kennis stellen van bedrijven van de regelgeving die geldt voor de door hen kennisgegeven exporten;

• periodieke rapportage aan de beleidsdirectie van de stand van zaken, met name over uitgebleven reacties op verzoeken om expliciete toestemming;

• jaarlijkse rapportage aan de beleidsdirectie over kennisgegeven exporten ten behoeve van de informatievoorziening aan de Europese Commissie, conform artikel 9 van de PIC-Verordening en periodiek over het algemene verloop van de werkzaamheden ten behoeve van rapportage aan de Europese Commissie conform artikel 21 van de PIC-Verordening;

• het beantwoorden van vragen van het bedrijfsleven over de administratieve verplichtingen die voortvloeien uit de PIC-Verordening.

De taken worden in overleg met de verantwoordelijke beleidsdirectie van het Ministerie van VROM uitgevoerd. Het TBK/CDIU werkt conform de uitvoeringsvoorschriften van de EU.

c.

Monstername en laboratorium-onderzoek

Monsterneming en -analyse vindt in overleg met de VROM-Inspectie plaats om de juistheid van de samenstelling van de stof in relatie tot de documenten te controleren. In principe geschiedt de analyse door het Douane laboratorium.

Bemonsterde zendingen worden in afwachting van de uitslag van het onderzoek niet vrijgegeven. Het Douane laboratorium rapporteert aan de douaneregio binnen een nader vast te stellen termijn na ontvangst van het monster over de uitkomst van het onderzoek.

d.

Afhandeling overtredingen

Bij het vermoeden van een overtreding van de Wet milieubeheer raadpleegt de Douane het Landelijk Meld- en Informatiepunt van de VROM-Inspectie. Dit meldpunt geeft de Douane aanwijzingen voor het verdere optreden en de afhandeling. De Douane maakt een proces-verbaal van bevinding en overdracht op.

Strafrechtelijk en bestuursrechtelijk optreden bij overtredingen vindt plaats door de VROM-Inspectie, na melding van de overtreding door de Douane.

e.

Douane-voorschrift

In overleg met de VROM-Inspectie is in het handboek VGEM, onderdeel Milieugevaarlijke stoffen, meer specifiek beschreven hoe de Douane uitvoering geeft aan deze taak. De VROM-Inspectie geeft haar instemming aan de tekst van dit voorschrift.

1. 4. Planning, evaluatie en verantwoording

a.

Doelstellingen en prioritering

Jaarlijks stelt de Douane in overleg met de VROM-Inspectie het handhavingsplan PIC Verordening op. Binnen de Douane wordt dit handhavingsplan formeel vastgesteld door de landelijke vergadering van risicomanagers. De handhavingdoelstellingen uit het plan worden ingebracht bij de besluitvorming over de prioritering van de taken van de Douane. De Douane koppelt het resultaat hiervan terug aan de VROM-Inspectie.

b.

Evaluatie en verantwoording

De Douane draagt zorg voor de evaluatie van de handhaving zoals die is vastgelegd in het handhavingsplan PIC-Verordening. De Douane verantwoordt zich op basis hiervan aan de VROM-Inspectie.

De Douane en de VROM-Inspectie bespreken jaarlijks de samenwerking. Dit heeft tot doel na te gaan of de afspraken in deze bijlage nog actueel en toereikend zijn en of er knelpunten en wensen ten aanzien van de samenwerking zijn.

1. 5. Informatie-uitwisseling

a.

Horizontaal toezicht en AEO

De Douane consulteert de VROM-Inspectie over bedrijven:

• die een certificaat hebben aangevraagd in het kader van de regeling Geautoriseerde Marktdeelnemer/Authorised Economic Operator (hierna: AEO) als bedoeld in artikel 14bis van Verordening 2454/93;

• die met de Douane afspraken willen maken in het kader van horizontaal toezicht Douane.

Wanneer de VROM-Inspectie relevante gegevens heeft die een beletsel kunnen vormen voor het aangaan van afspraken dan wel de afgifte van het AEO-certificaat deelt zij dit mee aan het Landelijk centrum AEO (hierna: LCAEO) van de Douane. Het LCAEO koppelt aan de VROM-Inspectie terug wat met de gegevens is gedaan en of afspraken tot stand zijn gekomen dan wel het certificaat is verleend. De VROM-Inspectie wijst voor deze informatieuitwisseling een contact-persoon aan en maakt deze bekend aan het LCAEO. Procedures en termijnen worden nader overeengekomen tussen het LCAEO en de VROM-Inspectie.

b.

Informatie-uitwisseling

De Douane

• stelt aan de VROM-Inspectie desgevraagd voor analyse relevante gegevens beschikbaar uit databestanden en dossiers in relatie tot de PIC-Verordening

• informeert de VROM-Inspectie over wijzigingen van wetgeving, handhavingbeleid, nieuwe trends of nieuw ontstane risico’s.

De VROM-Inspectie

• stelt aan de Douane ten behoeve van risicovinding, risicoanalyse en evaluatie relevante gegevens beschikbaar;

• informeert de Douane over wijzigingen van wetgeving, handhavingbeleid, nieuwe trends of nieuw ontstane risico’s;

• informeert de Douane over de wijze van afhandeling van overgedragen zaken en het uiteindelijke resultaat daarvan.

1. 6. Scholing en helpdesk

a.

Opleiding en scholing

De Douane is verantwoordelijk voor de inzet van gekwalificeerd personeel voor de uitvoering van de taken die voortvloeien uit deze bijlage. De VROM-Inspectie levert desgevraagd steun bij de opleiding van douanemedewerkers op het gebied van de PIC-Verordening.

b.

Helpdeskfunctie

De helpdeskfunctie met betrekking tot het toezicht op de PIC-Verordening wordt vervuld door het Landelijk Meld- en Informatiepunt van de VROM-Inspectie.

1. 7. Overleg en beheer

a.

Overleg

Tenminste één keer per jaar vindt overleg plaats tussen de VROM-Inspectie en de Douane over de handhaving en het toezicht op de PIC-Verordening en het functioneren van de samenwerking volgens deze bijlage en het handhavingplan. Ook vindt tenminste één keer per jaar overleg plaats tussen de beleidsdirectie van VROM en het TBK/CDIU over de uitvoering van de administratieve werkzaamheden en het functioneren van de samenwerking volgens deze bijlage.

b.

Beheer van deze bijlage

• VROM-Inspectie: Het cluster Beleidsontwikkeling & Communicatie van de Directie Strategie en Beleid

• Douane: Douane Informatiecentrum (Convenantbeheeren risicobeheersing VGEM).

c.

Ingangsdatum en intrekking bijlage

Deze bijlage wordt van kracht met ingang van 1 juni 2009. De bijlage 2 inzake het Besluit uitvoering verordening in- en uitvoer gevaarlijke chemische stoffen (Wms), ondertekend op 26 april 2006, komt met de inwerkingtreding van deze bijlage te vervallen.

Den Haag, 15-06-2009

Roosendaal, 27-05-2009

Namens de Inspecteur-Generaal VROM,

Namens de Directeur-Generaal Belastingdienst,

de directeur Strategie en Beleid,

het lid van het managementteam Belastingdienst/Douane Zuid

voor deze,

het clusterhoofd Beleidsontwikkeling en Communicatie,

V.A.A. Heitkamp

Mr. Drs. B.C. de Graaf

Namens de Directeur-Generaal Milieu,

de directeur Risicobeleid

Drs. Ing. P. Torbijn