110.00.18 Kaderovereenkomst inzake de samenwerking tussen het Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Financien bij de uitvoering van wettelijke maatregelen op het terrein van het Ministerie van Economische Zaken

a

Relevante regelgeving

• Verdrag tot verbod van de ontwikkeling, de productie, de aanleg van voorraden en het gebruik van chemische wapens en inzake de vernietiging van deze wapens;

• Verordening 428/2009 tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer, de overbrenging, de tussenhandel en de doorvoer van producten voor tweeërlei gebruik;

• Besluit strategische goederen;
• Uitvoeringsregeling strategische goederen;
• Uitvoeringswet verdrag chemische wapens;
• Algemene douanewet;
• AanpassingswetAlgemene douanewet

b

Doel van de regelgeving

Strategische goederen kunnen voor militaire doeleinden worden gebruikt of kunnen bestemd zijn voor de ontwikkeling of de productie van massavernietigings-wapens. De regelgeving inzake strategische goederen stelt voorwaarden aan de in-, uit- en doorvoer.

a

Taak

De Douane heeft een vergunningverlenende en toezichthoudende taak met betrekking tot de in-, uit- en doorvoer van strategische goederen.

b

Bevoegdheden

De Douane ontleent zijn controlebevoegdheden aan de Algemene douanewet (ADW) en kan informatie overdragen op grond van deze wet. Bij het constateren van een strafbaar feit maakt de Douane gebruik van zijn opsporingsbevoegdheden op grond van het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Belastingdienst/Douane. De Douane gebruikt zijn opsporingsbevoegdheid uitsluitend voor de uitvoering van zijn handhavingstaken.

a

Werkwijze van de Douane

De Douane maakt gebruik van uiteenlopende vormen van toezicht. Voor de taak van deze bijlage kunnen relevant zijn:

• horizontaal toezicht, gebaseerd op afspraken met het bedrijfsleven

• controles van de administraties van bedrijven

• controles van de aangiftes

• fysieke controles van goederen

Uitgangspunt voor het douanetoezicht is risicobeheersing. Dat houdt in dat de Douane zich met name richt op de risicovolle goederenzendingen. Bij de taak van deze bijlage kunnen risico’s op overtreding van de genoemde regelgeving aan de orde zijn.

Jaarlijks wordt binnen de Douane een uitvoeringsplan Strategische goederen opgesteld. Dit uitvoeringsplan wordt besproken met het Ministerie van Economische Zaken (EZ). In het uitvoeringsplan komen ook de activiteiten van het team POSS (zie 3b) aan de orde. Het plan is gebaseerd op risicoanalyse. In het plan wordt het douanetoezicht uitgewerkt voor de relevante douaneprocessen en het vormt de basis voor de controleopdrachten.

Handhavingscommunicatie en voorlichting met betrekking tot de onderhavige taak is primair de verantwoordelijkheid van EZ.

b

Afbakening taak Douane

Toezicht
De Douane controleert zendingen van goederen die onder douanetoezicht staan op de naleving van de relevante wetgeving (zie onder 1a) die van toepassing is bij de invoer, (weder)uitvoer en/of doorvoer van goederen voor tweeërlei gebruik en militaire goederen. Voorts controleert de Douane het vervoer van goederen voor tweeërlei gebruik via een derde land.

De Douane verricht zijn taak in de volgende drie situaties:

1. Bij het vervullen van de douaneformaliteiten op het grondgebied van Nederland bij binnenkomst in de Gemeenschap, voor de plaatsing onder een douaneregeling, voor het binnenbrengen in een vrije zone of vrij entrepot of voor het volgen van de bestemming wederuitvoer. In deze situaties controleert de Douane of:

   • een vergunning verplicht is bij (weder)uitvoer en doorvoer van goederen voor tweeërlei gebruik en militaire goederen, een doorvoerverbod geldt voor goederen voor tweeërlei gebruik of een melding moet worden gedaan bij doorvoer van militaire goederen;

   • het vervoer van goederen voor tweeërlei gebruik via een derde land voldoet aan de voorwaarden;

   • een vrijstelling of ontheffing van toepassing is op de vergunning- of meldplicht voor militaire goederen;

   • wordt voldaan aan de voorwaarden als een IIC is afgeven voor de invoer van militaire goederen;

   • bij de in- en uitvoer een ontheffing voorhanden is voor lijst 1-stoffen;

   • een verbod geldt bij de invoer van lijst 2-stoffen.

2. Bij het toezicht en de controle anders dan bij het vervullen van douaneformaliteiten zoals hiervoor bedoeld. Dit betreft onder andere steekproefcontroles, uitgangscontroles, ambulante controles op zee- en/of luchthaventerreinen of controles op basis van informatie die de Douane heeft verzameld of van derden heeft ontvangen.

3. Op verzoek van EZ of een bevoegde opsporings- of inlichtingendienst. Het verzoek kan betrekking hebben op goederen waarvoor geen douaneformaliteiten vervuld behoeven te worden (bij doorvoer zonder overlading) maar ook op goederen waarvoor wel douaneformaliteiten vervuld moeten worden of vervuld zijn. Komt het verzoek van een opsporings- of inlichtingendienst dan vraagt de Douane via de Centrale Dienst In- en Uitvoer (CDIU) of EZ hiermee akkoord gaat.

Beslissing bij doorvoer zonder overlading:

Bij een controle op doorvoer van goederen zonder overlading via een zee- of luchthaven beslist EZ of:

• goederen gelost moeten worden i.v.m. de uit te voeren controle

• goederen gelost moeten worden omdat de doorvoer is verboden.

Taak CDIU
Binnen de Douane heeft de CDIU tot taak het afgeven van vergunningen en andere bescheiden inzake strategische goederen. Daarnaast controleert de CDIU de afschrijvingen op de vergunningen voor het intracommunautair verkeer. De CDIU werkt conform de afspraken tussen de Staatssecretaris van Financiën en de Minister van Economische Zaken 1)

.....

De CDIU beantwoordt vragen van bedrijven en personen over de wetgeving inzake strategische goederen en adviseert hen over het strategisch karakter van goederen.

Bij uitvoer en doorvoer van militaire goederen is in bepaalde gevallen geen vergunning vereist maar moet een melding plaatsvinden bij de CDIU. Die registreert de melding en beoordeelt in overleg met de Directie Handelspolitiek en Globalisering of voor de uitvoer of doorvoer een vergunning is vereist.

De CDIU fungeert als intermediair naar EZ t.a.v. vergunningafgifte, controle en vragen vanuit de Douane en vanuit bedrijven.

Taak team POSS
Het team Precursoren, oorsprong, strategische goederen en sanctiewetgeving (POSS) is belast met toezicht op strategische goederen in het derdelandenverkeer en het intracommunautair verkeer. Team POSS controleert bedrijven en personen en geeft voorlichting. Team POSS behandelt de binnen de Douane geconstateerde onregelmatigheden.

c

Afhandeling overtredingen

Als de Douane onregelmatigheden vermoedt kunnen de goederen niet de aangegeven bestemming volgen en wordt, via de vraagbaak strategische goederen, contact opgenomen met de CDIU ter bevestiging van het vermoeden. De CDIU geeft na overleg met Team POSS en EZ aan hoe er verder gehandeld moet worden. Wanneer sprake is van een strafbaar feit wordt een proces-verbaal opgemaakt en wordt de zaak overgedragen aan het team POSS.

d

Douane-laboratorium

Het douanelaboratorium wordt ingeschakeld als een analyse van de goederen vereist is. Het laboratorium kan ook ingeschakeld worden bij de beoordeling van documenten waarop informatie over chemische producten staat vermeld. In bepaalde gevallen geldt dit ook voor de beoordeling van technische informatie van bijvoorbeeld instrumenten.

e

Voorschrift over taakuitvoering

De Douane beschrijft in een voorschrift op welke wijze uitvoering dient te worden gegeven aan de taak. Het voorschrift wordt ter beoordeling en goedkeuring voorgelegd aan de directie Handelspolitiek en Globalisering. Dat gebeurt ook bij een relevante wijziging of herziening van het voorschrift.

a

Planning en prioritering

Jaarlijks stelt de Douane zoals in paragraaf 3a omschreven de verwachte omvang van het vereiste toezicht vast en verwerkt dit in het overkoepelende Handhavingsplan Douane. Als gelet op de totaliteit van douanetaken in dit plan en de daarbinnen te stellen prioriteiten wordt verwacht dat het voorgenomen toezicht voor strategische goederen niet of niet volledig kan worden uitgevoerd, wordt dit besproken met EZ.

b

Verantwoording en evaluatie-bespreking

De Douane draagt zorg voor de verantwoording aan EZ van de activiteiten die zijn vastgelegd in het uitvoeringsplan strategische goederen. Aan de hand van de afgegeven vergunningen, het uitgevoerde toezicht en de geconstateerde onregelmatigheden wordt het effect van het toezicht geëvalueerd. Als de resultaten van de evaluatie daartoe aanleiding geven, worden de afspraken bijgesteld.

De Douane en EZ bespreken jaarlijks de samenwerking. Het doel hiervan is na te gaan of de afspraken in deze bijlage nog actueel en toereikend zijn en of er knelpunten in de samenwerking zijn.

a

Horizontaal toezicht en AEO

De Douane gaat de betrouwbaarheid na van bedrijven

• die met de Douane afspraken willen maken in het kader van Horizontaal toezicht Douane of

• die een certificaat hebben aangevraagd in het kader van de regeling Geautoriseerde Marktdeelnemer/Authorised Economic Operator (AEO) als bedoeld in artikel 14bis Verordening 2454/93.

Primair onderzoekt Team POSS de betrouwbaarheid van deze bedrijven. Team POSS benut voor zijn advies naast de douane-aangiftebestanden eigen controlegegevens en data van de CDIU. In twijfelgevallen wordt EZ geraadpleegd.

b

Overige informatie-uitwisseling

De Douane

• stelt desgevraagd aan EZ gegevens beschikbaar uit databestanden en dossiers.

EZ

• informeert de Douane over de beleidsmatige prioriteiten;

• informeert de Douane over op handen zijnde aanpassingen in de regelgeving;

• stelt desgevraagd aan de Douane gegevens beschikbaar ten behoeve van de risicobeheersing, risicoanalyse en evaluatie.

a

Deskundig-heidsbevor-dering

De Douane is verantwoordelijk voor de inzet van opgeleid personeel voor de uitvoering van de taken die voortvloeien uit deze bijlage. EZ levert desgevraagd steun bij de opleiding van douanemedewerkers op het gebied van de controle op de naleving van de regelgeving inzake strategische goederen.

b

Helpdesk-functie

De CDIU vervult de primaire helpdesk-functie voor de medewerkers van de Douane. Team POSS is buiten de kantoortijden van de CDIU het aanspreekpunt voor de Douane, zowel voor de indeling van goederen in de lijst met militaire goederen en de lijst met goederen voor tweeërlei gebruik als voor de vergunningplicht bij in-, uit- en doorvoer en de meldplicht bij militaire goederen. Zonodig wordt EZ geraadpleegd vanuit CDIU en team POSS.