30.03.00 Cultuurgoederen

4 Taakverdeling

4.1 Taak Douane

De taken van de Douane zijn vastgelegd in de bijlagen bij de kaderovereenkomst.

De taken van de Douane bij de handhaving op het gebied van cultuurgoederen hebben betrekking op:

• Uitvoer

• Uitgaan

• Invoer

• Wederinvoer

• Bepaling douanewaarde

Naar boven

4.1.1 Uitvoer

De Douane heeft op grond van de Erfgoedwet een controlerende en een signalerende functie wanneer bij de (reguliere) uitvoer (mogelijke) cultuurgoederen worden aangetroffen:

• de Douane controleert de aanwezigheid en de juistheid van de uitvoervergunning

• de Douane neemt - wanneer voorgeschreven of noodzakelijk - identificatiemaatregelen

• de Douane controleert de identiteit van de goederen zoals die in de vergunning zijn vermeld

• de Douane controleert de waarde en de ouderdom van de goederen in die gevallen waarbij geen vergunning aanwezig is

Ook controleert de Douane bij de uitvoer of er sprake is van cultuurgoederen die onrechtmatig zijn uitgevoerd uit Irak, Syrië of een UNESCO-verdragsstaat.

De (fysieke) controle houdt in dat de identiteit van de goederen aan de hand van de vergunning wordt gecontroleerd, of - in die gevallen waar geen vergunning aanwezig is - de herkomst, de waarde en de ouderdom van de goederen.

In de onderdelen proces aangiftebehandeling en proces fysiek toezicht wordt ingegaan op de werkzaamheden betreffende de controle bij de uitvoer.

Naar boven

4.1.2 Uitgaan

Fysieke controles op het kantoor van Uitgaan dienen voornamelijk om vast te stellen dat de goederen overeenstemmen met de bijbehorende aangifte. Op het kantoor van Uitgang kunnen bij de Summiere Aangifte Uitgaan en de Wederuitvoeraangifte aanvullende risicogerichte controles worden uitgevoerd.

Naar boven

4.1.3 Invoer

De Douane kan bij de invoer te maken krijgen met onrechtmatig uit derde landen uitgevoerde of gestolen cultuurgoederen. Op de invoer van cultuurgoederen kan een van de drie onderstaande regelingen van toepassing zijn:

1. Sanctieregeling Irak 2004 II

2. Sanctieregeling Syrië

3. Erfgoedwet

Voor de controle op de invoer van cultuurgoederen is in de betreffende bijlagen bij de kaderovereenkomst afgesproken dat de Douane bij een geïntegreerde douanecontrole toezicht houdt op de invoer van cultuurgoederen. Hier zal bij de invoer van cultuurgoederen ook de nadruk liggen. Mocht bij een fysieke controle sprake zijn van cultuurgoederen, dan wordt beoordeeld of mogelijk sprake is van een onrechtmatige uitvoer uit het land van oorsprong. Bij twijfel wordt de hulp van een vraagbaak ingeschakeld.

In gevallen waarin gerichte risico-informatie is ontvangen kan dit leiden tot een specifieke controleopdracht.

Naar boven

4.1.4 Wederinvoer

Als de Douane bij wederinvoer vaststelt dat geen uitvoervergunning voor het betreffende cultuurgoed is verstrekt of dat wel een uitvoervergunning voor het betreffende cultuurgoed is verstrekt maar niet voldaan is aan de daarin gestelde voorwaarden, dan meldt de Douane dit via de vraagbaak aan de IOE. De goederen kunnen worden vrijgegeven. De IOE handelt de bevinding verder af.

Naar boven

4.1.5 Bepaling douanewaarde

Bij de invoer van cultuurgoederen kan - net als bij andere douanegoederen - de douanewaarde worden onderzocht om de eventueel verschuldigde rechten vast te stellen. De gebruikelijke regels voor het niet overnemen van de aangegeven douanewaarde en het zelf vaststellen van de douanewaarde zijn hier van toepassing.

Naar boven

4.2 Taak CDIU

Op schriftelijke verzoek door of namens de exporteur geeft de CDIU in naam van de IOE, de uitvoervergunning voor cultuurgoederen af.

Naar boven

4.3 Taak vraagbaak

Voor de handhaving van cultuurgoederen worden eind 2019 en in 2020 landelijk medewerkers opgeleid tot vraagbaak cultuurgoederen. Tot die tijd zijn de contactpersonen cultuurgoederen het aanspreekpunt voor medewerkers in het fysieke toezicht bij mogelijke onregelmatigheden met cultuurgoederen.

Een vraagbaak cultuurgoederen:

• is aanspreekpunt (vraagbaak) voor medewerkers in het fysieke toezicht bij mogelijke onregelmatigheden met cultuurgoederen;

• beoordeelt (determineert) mogelijke cultuurgoederen;

• zet expertise in voor de processen FT, AB, KM, BFC en DLTC;

• is contactpersoon richting de IOE en de CDIU;

• schakelt de IOE in bij vragen en mogelijke onregelmatigheden omtrent het binnenbrengen, de in- en uitvoer en het uitgaan van cultuurgoederen;

• stemt af met de IOE over welke maatregelen getroffen moeten worden bij onregelmatigheden (vrijgeven of overdragen aan IOE);

• adviseert medewerkers in de wijze van afhandeling van onregelmatigheden;

• ondersteunt bij het opmaken van een proces-verbaal waarmee een zaak wordt overgedragen aan de IOE;

• ondersteunt de Risicobeheerorganisatie ;

• draagt kennis met betrekking tot cultuurgoederen over aan collega’s (opleidingen, workshops, etc);

• houdt expertise actueel (zoals kennis van cultuurgoederen, nationale en internationale cultuur wet- en regelgeving, etc.);

• legt beleidsmatige-, rechts- en helpdeskvragen voor aan dossierhouder Cultuurgoederen Douane Landelijk Kantoor (door tussenkomst van de regio Vakgroepcoördinator VGEM).