VGEM - taken en bevoegdheden Douane
De Nederlandse Douane heeft verschillende taken en bevoegdheden op het gebied van veiligheid, gezondheid, economie en milieu (afgekort als VGEM). De Douane houdt bijvoorbeeld toezicht op de invoer, de uitvoer en het vervoer van goederen. Daarbij controleert de Douane of de bij invoer verschuldigde belastingen worden betaald en of goederen bij uitvoer voldoen aan de voorschriften.
Daarnaast ziet de Douane toe op de naleving van wetgeving op het gebied van VGEM. Deze wetgeving schrijft voor dat invoer, uitvoer of vervoer van bepaalde goederen in Nederland en/of de Europese Unie verboden is, of alleen is toegestaan als wordt voldaan aan (strenge) voorwaarden, of als de goederen aan bepaalde eisen voldoen. Vanwege de VGEM-taken voert de Douane een groot aantal controlerende, signalerende en opsporingstaken uit in opdracht van verschillende ministeries.
Algemene douanewet
De (controle)bevoegdheden van de Douane zijn geregeld in de Algemene douanewet. In de Bijlage bij de Algemene douanewet staan de bijzondere wetten waarvoor de Algemene douanewet geldt. De Douane gebruikt bij het toezicht op de VGEM-wetten en regels de bevoegdheden die in de Algemene douanewet staan. Daarnaast is de douaneambtenaar vaak ook buitengewoon opsporingsambtenaar. Deze opsporingsbevoegdheid gebruikt de Douane wanneer er tijdens controles sprake is van overtredingen of strafbare feiten.
In hoeverre de Douane feitelijk toeziet en controleert op de VGEM-wetgeving, wordt met het verantwoordelijke ministerie geregeld in een convenant of kaderovereenkomst.
