Kan ik voor elke opdracht een modelovereenkomst gebruiken?
Nee, dat kan niet. Voldoet u bij een opdracht aan alle kenmerken voor loondienst? Dan bent u voor die opdracht in loondienst en kunt u geen modelovereenkomst gebruiken.
Meer informatie over de kenmerken van loondienst en de feiten en omstandigheden die van belang zijn bij de beoordeling daarvan (afwegingskader), vindt u op de pagina Wanneer is er sprake van loondienst? onder 'Ik ben een opdrachtnemer'.
We geven 2 voorbeelden om te verduidelijken wanneer een opdrachtnemer voor een opdracht in loondienst werkt of buiten loondienst.
Voorbeeld 1
Een bedrijf heeft werknemers in loondienst. Voor al deze werknemers gelden dezelfde regels. Ze hebben bepaalde diploma's nodig en moeten zich aan voorgeschreven werktijden houden. De werkgever bepaalt hoe het werk wordt uitgevoerd. De werknemers moeten zelf dat werk uitvoeren en kunnen zich niet zonder overleg laten vervangen. Daarnaast moeten de werknemers werkkleding dragen met het logo van de werkgever en rijden ze tijdens het werk in een auto van de zaak.
Een opdrachtnemer doet hetzelfde werk onder gelijke omstandigheden. Dat betekent dat veel feiten en omstandigheden al wijzen op werken in loondienst. Zijn er andere feiten en omstandigheden die wijzen op werken buiten loondienst, bijvoorbeeld dat de opdrachtnemer bij de opdracht commerciële risico’s loopt en zich als ondernemer gedraagt of kan gedragen? Dan kan de opdracht misschien toch buiten loondienst als die feiten zorgen dat de balans doorslaat naar werken buiten loondienst. Als die andere feiten en omstandigheden er niet zijn, kan de opdrachtnemer het werk alleen in loondienst doen.
Voorbeeld 2
Een opdrachtgever en opdrachtnemer maken gebruik van de algemene modelovereenkomst geen werkgeversgezag. Dankzij deze modelovereenkomst kan de opdrachtnemer zelf bepalen hoe het werk wordt ingericht. De opdrachtnemer staat dus niet onder gezag van de opdrachtgever.
Om buiten loondienst te werken moet de opdrachtnemer dus zorgen dat 1 of meer van de voorwaarden van loondienst niet van toepassing zijn. Dit moet niet alleen in de schriftelijke overeenkomst staan, maar ook in de praktijk zo zijn. In dit voorbeeld is dat de voorwaarde gezagsverhouding.
Een fictieve dienstbetrekking kan ook leiden tot loondienst. Meer informatie over wel of geen loondienst en over fictieve dienstbetrekkingen vindt u op de pagina Wanneer is er sprake van loondienst? onder 'Ik ben een opdrachtnemer'.
Let op!
Houd bij het werken met modelovereenkomsten rekening met het volgende:
- Modelovereenkomsten geven alleen zekerheid als opdrachtgever en opdrachtnemer werken zoals beschreven in de overeenkomst.
- Wij beoordelen geen nieuwe overeenkomsten meer. U mag nog tot en met 31 december 2029 werken met bestaande modelovereenkomsten. Deze einddatum geldt ook als er in de modelovereenkomst iets anders over de geldigheid staat. Lees meer bij Geen nieuwe modelovereenkomsten meer.
Kan de opdracht niet buiten loondienst? Dan kunt u ook geen modelovereenkomst gebruiken!
Is het niet mogelijk om buiten loondienst te werken? Dan kan dat ook niet met een modelovereenkomst. Een modelovereenkomst heeft als uitgangspunt dat 1 of meer van de kenmerken van loondienst ontbreken. Als alle kenmerken van loondienst aanwezig zijn, kunt u dus geen modelovereenkomst gebruiken.