Invoer staal en staalproducten - uitleg handhaving sanctiemaatregel

Na de inval van Rusland in Oekraïne heeft de Europese Unie (EU) verschillende sanctiemaatregelen ingevoerd tegen Rusland. Vanaf 30 september 2023 geldt de sanctiemaatregel staal en staalproducten. Deze maatregel houdt in dat u géén producten van ijzer en staal in de EU mag importeren als deze goederen Russische basisproducten van ijzer en staal bevatten. U kunt bewijzen dat goederen geen Russische basisproducten bevatten door bepaalde bescheiden in uw administratie te bewaren.

Overleg met bedrijfsleven

De sanctiemaatregel staal en staalproducten roept bij veel ondernemers vragen op en stelt hun ook voor problemen. Daarom heeft de Douane intensief overleg gehad met betrokken koepelorganisaties. Doel van dit overleg was om de volgende zaken duidelijk te krijgen:

Hoe willen wij deze sanctiemaatregel gaan handhaven?
Wat verwachten wij van ondernemers? Hoe moet u meewerken aan de handhaving?

Wij begrijpen dat de sanctiemaatregel staal en staalproducten lastig is voor veel bedrijven. Wij benadrukken het belang van het tegengaan van omzeiling van de sanctiemaatregel.

Algemene uitgangspunten handhaving sanctiemaatregel staal en staalproducten

De wettekst is leidend. Een verduidelijking van de wettekst staat in Veelgestelde vragen sanctiemaatregel staal en staalproducten. Dit document is een vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie van de Europese Commissie.
De wetgeving is bedoeld om omzeiling van de sancties te voorkomen. Bij de handhaving richten wij ons dan ook op die importeurs en die aangiften ten invoer waar dat risico het grootst is.
De wetgeving kent echter geen uitzonderingen. Alle importeurs moeten bewijs van de herkomst van de gebruikte basisproducten bewaren in hun administratie. Ook als het gaat om een kleine zending met een lage waarde.
In vraag 8 van 'Veelgestelde vragen sanctiemaatregel staal en staalproducten' staat beschreven wat de zwaarste vorm van bewijsvoering is. In vraag 9 staat beschreven wat daarnaast nog aan bewijsvoering mogelijk is.
Wij verwachten dat importeurs bij hun aangiften meer doen aan bewijsvoering naarmate:

een importeur vaker producten van bijlage XVII importeert
een importeur grotere hoeveelheden van producten van bijlage XVII importeert
een importeur vaker producten van bijlage XVII van dezelfde leverancier betrekt

De bewijsvoering die wordt genoemd in vraag 8, is gebruikelijk in de metaalindustrie. Van Nederlandse importeurs in de metaalindustrie verwachten wij dat zij zich samen met hun leveranciers inspannen om aan de daarin genoemde bewijsverplichting te voldoen. Dit hangt vanzelfsprekend samen met de 1e 3 uitgangspunten. Een importeur die een enkele invoeraangifte per jaar doet, kan ook op een andere manier bewijs leveren.
Voor overige importeurs van producten van bijlage XVII geldt dat zij vaker gebruik kunnen maken van de alternatieve bewijzen in vraag 9. Maar ook voor deze groep geldt: vaker invoer, meer invoer of vaker dezelfde leverancier betekent dat we meer inspanningen verwachten en zwaardere bewijsmiddelen.
Particulieren die zendingen voor eigen gebruik importeren, kunnen volstaan met het bewaren van de factuur.

Wat verwachten wij van u?

Wij verwachten dat u afspraken maakt met de leveranciers in uw supply chain.
Verder verwachten wij dat u 'actieve gedraging' toont waarmee u aan kunt tonen dat er geen sprake is van omzeiling van de sanctiemaatregel.

Wat mag u van ons verwachten?

Wij zullen de sanctiemaatregel redelijk en proportioneel handhaven. Belangrijk is dat u zich inspant om tot een goede dossiervorming te komen en goede afspraken te maken met de leveranciers.
Ook zullen wij daar waar nodig zo snel mogelijk de informatie aanpassen als daar aanleiding voor is.
Als 'Veelgestelde vragen sanctiemaatregel staal en staalproducten' en de tekst op deze pagina niet voldoende informatie geven, dan kunt u contact opnemen met de DouaneTelefoon of met de Nationale Helpdesk Douane.
De EU verwacht dat de lidstaten gelijk optrekken in hun handhaving. Dit kan invloed hebben op de toekomstige handhaving door de Nederlandse Douane.