Sparen voor de aflossing van uw hypotheek

Hebt u vóór 2013 een spaarhypotheek, een levenshypotheek of een beleggingshypotheek afgesloten voor de financiering van uw eigen woning (hypotheek)? En spaart u voor de aflossing van uw eigenwoningschuld (de hypotheek of lening voor uw huis)? Dat kan u fiscaal voordeel opleveren.

Op deze pagina:

• Fiscaal voordelig sparen voor de aflossing van uw hypotheek
• Hoe spaart u voor de aflossing van uw eigenwoningschuld?
• Wat is een kapitaalverzekering eigen woning en wat is banksparen?
• Voorwaarden kapitaalverzekering en spaarrekening eigen woning
• Wat gebeurt er aan het einde van de looptijd?
• Uitkering bij overlijden fiscale partner
• Woning verkopen tijdens de looptijd
• Afkopen of deblokkeren tijdens de looptijd

Fiscaal voordelig sparen voor de aflossing van uw hypotheek

Hebt u vóór 2013 een spaar-, levens- of beleggingshypotheek afgesloten voor de financiering van uw eigen woning? Dan betaalt u premies voor een kapitaalverzekering eigen woning of voor een geblokkeerde spaarrekening eigen woning (banksparen). Hiermee kunt u fiscaal voordelig sparen voor de aflossing van (een deel van) uw hypotheek.

De kapitaalverzekering eigen woning en spaarrekening eigen woning hebben dezelfde fiscale voordelen:

• U hoeft de opgebouwde waarde niet aan te geven als bezitting in box 3 (sparen en beleggen). Hierdoor betaalt u tijdens de spaarperiode (de looptijd) geen belasting over het gespaarde bedrag en het opgebouwde rendement.
• Als u de eigenwoningschuld aflost met het gespaarde bedrag, geldt tot een bepaald maximum een vrijstelling. U betaalt dan geen belasting over het gespaarde bedrag.

Uw kapitaalverzekering eigen woning of uw spaarrekening eigen woning moet tijdens de looptijd wel voldoen aan de voorwaarden.

Hebt u vóór 1 januari 2001 een kapitaalverzekering afgesloten? Dan was dit geen kapitaalverzekering eigen woning, tenzij u die kapitaalverzekering hebt omgezet in een kapitaalverzekering eigen woning. Lees welke specifieke regels dan gelden.

• Naar boven

Hoe spaart u voor de aflossing van uw eigenwoningschuld?

U kunt op 2 manieren fiscaal voordelig sparen voor de aflossing van uw eigenwoningschuld:

• Met een kapitaalverzekering eigen woning.
  U betaalt maandelijks of 1 keer per jaar een bedrag (premie). U spaart of belegt hiermee een bedrag om later uw eigenwoningschuld af te lossen. U kunt bijvoorbeeld een kapitaalverzekering eigen woning hebben bij een spaarhypotheek of beleggingshypotheek.
• Met een spaarrekening eigen woning (banksparen)
  U kunt banksparen met een spaarrekening eigen woning of een beleggingsrecht eigen woning. U betaalt dan maandelijks of 1 keer per jaar een bedrag waarmee u spaart of belegt voor de aflossing van uw eigenwoningschuld.

• Naar boven

Wat is een kapitaalverzekering eigen woning en wat is banksparen?

Een kapitaalverzekering eigen woning is een levensverzekering bij een verzekeringsmaatschappij die speciaal bestemd is om te sparen voor de aflossing van de eigenwoningschuld. U kunt een kapitaalverzekering hebben met een spaarhypotheek of beleggingshypotheek.

Bij banksparen spaart u bij een bank met een geblokkeerde spaarrekening eigen woning of met een geblokkeerd beleggingsrecht eigen woning. Het geld op die rekening moet u gebruiken voor de aflossing van uw eigenwoningschuld.

• Naar boven

Voorwaarden kapitaalverzekering en spaarrekening eigen woning

Om fiscaal voordeel te hebben van uw kapitaalverzekering of spaarrekening eigen woning, moet die voldoen aan de volgende voorwaarden:

• De woning waarvoor u de kapitaalverzekering of bankspaarrekening afsluit, is uw hoofdverblijf. Dit noemen we de eigen woning. Het mag ook de eigen woning van uw fiscale partner zijn.
• Uw kapitaalverzekering is afgesloten bij een levensverzekeringsmaatschappij. Of uw spaarrekening of uw beleggingsrecht is afgesloten bij een erkende bank, beleggingsonderneming of beleggingsinstelling.
• In de polis van de kapitaalverzekering staat dat de uitkering gebruikt wordt om uw eigenwoningschuld af te lossen. En dat u gedurende een bepaalde periode of tot overlijden van de verzekerde persoon jaarlijks een bepaald bedrag betaalt. De bankspaarrekening is geblokkeerd en wordt eenmalig gedeblokkeerd voor de aflossing van uw eigenwoningschuld. En u bent overeengekomen dat u gedurende een bepaalde periode jaarlijks een bedrag stort op de rekening.
• U betaalt ieder jaar een bedrag voor de kapitaalverzekering, de spaarrekening of het beleggingsrecht. Het hoogste jaarbedrag mag niet meer zijn dan 10 keer het laagste jaarbedrag. Dit noemen wij de bandbreedte.

Uw kapitaalverzekering geeft recht op een eenmalige kapitaaluitkering aan het einde van de looptijd of op een uitkering bij overlijden van uzelf of uw fiscale partner. Uw spaarrekening of uw beleggingsrecht geeft recht op een eenmalige deblokkering van het bedrag aan het einde van de looptijd.

Voldoet u niet aan de bandbreedte?

De bandbreedte is het hoogste bedrag dat u jaarlijks betaalt. Dat mag niet meer zijn dan 10 keer het laagste bedrag dat u jaarlijks betaalt. Voldoet u niet aan de bandbreedte doordat de rentevastperiode afloopt? Of doordat u de eigenwoningschuld oversluit? Als u voldoet aan de volgende voorwaarden, dan hebt u toch recht op de vrijstelling:

• Het bedrag dat u jaarlijks betaalt, is alleen gewijzigd door het aflopen van de rentevastperiode voor de eigenwoningschuld.
• Het eindkapitaal is niet verhoogd en de looptijd van de kapitaalverzekering, de spaarrekening of het beleggingsrecht is niet veranderd.
• Er ontstaat geen nieuwe bandbreedte. U blijft voldoen aan de andere voorwaarden die gelden voor de kapitaalverzekering of het spaarrekening eigen woning.

U hebt vóór 1 januari 2001 een kapitaalverzekering afgesloten

Hebt u vóór 1 januari 2001 een kapitaalverzekering afgesloten? Dan was dit nog geen kapitaalverzekering eigen woning. Tot 1 april 2013 kon u ervoor kiezen om die kapitaalverzekering om te zetten in een kapitaalverzekering eigen woning. En zo alsnog gebruikmaken van de fiscale voordelen.

De voorwaarden voor de kapitaalverzekering eigen woning gelden vanaf het moment dat u de kapitaalverzekering omzette. In de polis van de kapitaalverzekering eigen woning staat dan dat de kapitaaluitkering wordt gebruikt voor aflossing van uw eigenwoningschuld. Uw tussenpersoon of verzekeringsmaatschappij kan u hierover meer informatie geven.

Hebt u de kapitaalverzekering niet omgezet?

Dan is uw kapitaalverzekering geen kapitaalverzekering eigen woning. U moet de waarde van die verzekering aangeven als bezitting in box 3.

U hebt op of vóór 14 september 1999 een kapitaalverzekering afgesloten

Voor kapitaalverzekeringen die u op of vóór 14 september 1999 hebt afgesloten, geldt een vrijstelling. Als de waarde op de peildatum lager is dan uw vrijstelling, betaalt u hierover geen belasting.

• Naar boven

Wat gebeurt er aan het einde van de looptijd?

Aan het einde van de looptijd keert uw verzekeringsmaatschappij of uw bank het opgebouwde bedrag (de bedragen die u in die jaren hebt betaald en het daarover behaalde rendement) in 1 keer uit. Dit heet een kapitaaluitkering.

U gebruikt de kapitaaluitkering om uw eigenwoningschuld af te lossen. Daarbij hebt u meestal recht op vrijstelling. De kapitaaluitkering is onbelast als deze onder de vrijstelling valt.

• Lees hoeveel vrijstelling u hebt

• Naar boven

Uitkering bij overlijden fiscale partner

Overlijdt uw fiscale partner en krijgt u een uitkering van de verzekering of de bank voor de eigen woning? Dan hebt u recht op vrijstelling als u de kapitaaluitkering gebruikt om uw eigenwoningschuld af te lossen. Er moet dan wel tot het moment van overlijden jaarlijks een bedrag zijn betaald.

• Lees hoeveel vrijstelling u hebt bij overlijden van uw fiscale partner

• Naar boven

Woning verkopen tijdens de looptijd

Verkoopt u uw eigen woning? Dan moet u beslissen wat u doet met het opgebouwde kapitaal van uw kapitaalverzekering, spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning. Hieronder leest u wat de mogelijkheden zijn.

U laat het opgebouwde bedrag uitkeren

U hebt recht op vrijstelling als u de uitkering gebruikt voor de aflossing van uw eigenwoningschuld. Uw kapitaalverzekering eigen woning of bankspaarrekening moet dan wel voldoen aan de voorwaarden.

• Lees hoeveel vrijstelling u hebt

U wilt doorsparen

Misschien wilt u uw kapitaalverzekering niet voortijdig tot uitkering laten komen. Bijvoorbeeld omdat u in de toekomst een hogere uitkering krijgt of omdat u een andere eigen woning koopt en wilt sparen voor de nieuwe eigenwoningschuld. Daarbij is het van belang of u:

• verhuist naar een andere eigen woning
• tijdelijk verhuist naar een huurwoning
• verhuist naar een huurwoning

U verhuist naar een andere eigen woning

Verhuist u naar een andere eigen woning? En laat u uw kapitaalverzekering eigen woning of bankspaarrekening doorlopen? Dan heeft dat meestal geen gevolgen voor uw belasting. De bestaande kapitaalverzekering of bankspaarrekening verhuist mee naar de nieuwe koopwoning. Uw tussenpersoon of verzekeringsmaatschappij kan u hierover meer informatie geven.

Hebt u uw oude kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning of beleggingsrecht eigen woning bij de verhuizing rechtstreeks omgezet in een andere kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning of beleggingsrecht eigen woning? Dan heeft dat meestal ook geen gevolgen voor uw belasting. Daarbij gelden wel de volgende voorwaarden:

• Het gegarandeerde kapitaal mag niet hoger zijn dan het gegarandeerde kapitaal dat u oorspronkelijk had.
• De looptijd mag niet langer zijn dan de looptijd van de vorige kapitaalverzekering eigen woning of bankspaarrekening.

U mag ook wisselen van product. Als u bijvoorbeeld eerst een kapitaalverzekering eigen woning had, mag u deze omzetten in een bankspaarrekening. Uw tussenpersoon of verzekeringsmaatschappij kan u hierover meer informatie geven.

U verhuist tijdelijk naar een huurwoning

Hebt u een eigen woning verkocht en bent u tijdelijk in een huurwoning gaan wonen? En gaat u binnenkort een andere eigen woning kopen of laten bouwen? Dan kunt u uw kapitaalverzekering of uw bankspaarrekening weer laten voldoen aan de voorwaarden.

U moet dan uiterlijk op 31 december van het jaar na het jaar van de verkoop van de oude woning een andere eigen woning kopen. Ook moet uw kapitaalverzekering of spaarrekening bedoeld zijn voor de aflossing van de eigenwoningschuld van die nieuwe eigen woning. De verzekering of rekening verhuist op dat moment weer van box 3 (sparen en beleggen) naar box 1 (werk en woning).

Voorwaarden:

• Het gegarandeerde kapitaal van de herstelde kapitaalverzekering eigen woning mag niet hoger zijn dan het gegarandeerde kapitaal dat u oorspronkelijk had.
• De looptijd van de herstelde kapitaalverzekering mag niet langer zijn dan de looptijd van de vorige kapitaalverzekering eigen woning.

Het vrijstellingsbedrag dat u eerder gebruikte, wordt dan weer opgeteld bij het vrijstellingsbedrag dat overbleef na de afrekening over uw kapitaalverzekering of spaarrekening. Per saldo wordt uw vrijstelling hersteld in de oude toestand.

U verhuist naar een huurwoning

Vanaf het moment dat u de eigen woning hebt verkocht, voldoet uw kapitaalverzekering eigen woning of bankspaarrekening niet meer aan de voorwaarden. U moet dan belasting betalen over de opgebouwde rente in box 1. Het maakt hierbij niet uit of u de verzekering hebt afgekocht of de bankspaarrekening hebt gedeblokkeerd. U moet ook belasting betalen als de verzekering of de bankspaarrekening blijft bestaan.

Vaak kunt u in deze situatie toch vrijstelling krijgen. Ook hoeft u de leningen voor de eigen woning niet te hebben afgelost. U moet wel hebben voldaan aan de voorwaarde dat de hoogste jaarpremie of -storting niet meer was dan 10 keer de laagste jaarpremie of -storting.

Doordat u geen eigen woning meer hebt, moet u de waarde van de niet-afgeloste leningen aangeven als schuld in box 3. De rente over die leningen mag u niet meer aftrekken.

Hebt u de kapitaalverzekering niet afgekocht of de spaarrekening of het beleggingsrecht niet helemaal opgenomen? Dan is de waarde ervan een bezitting in box 3.

• Naar boven

Afkopen of deblokkeren tijdens de looptijd

Laat u uw kapitaalverzekering eigen woning vóór het einde van de looptijd uitbetalen? Dan koopt u uw verzekering af. Beëindigt u uw bankspaarrekening (spaar- of beleggingsrekening voor de eigen woning) voortijdig? Dan laat u die rekening deblokkeren. Afhankelijk van uw situatie betaalt u dan belasting over het rendement in de uitkering.

Blijft u in uw woning wonen?

Blijft u in uw woning wonen na afkoop van uw verzekering of deblokkering van een bankspaarrekening? Maar gebruikt u de uitkering niet voor het aflossen van uw eigenwoningschuld? Dan wordt het rendement in de kapitaaluitkering belast.

U berekent het rendement door de betaalde bedragen van de kapitaaluitkering af te trekken.

Vrijstelling bij aflossing

U hebt recht op vrijstelling als u de uitkering gebruikt voor de aflossing van uw eigenwoningschuld. Uw kapitaalverzekering eigen woning of bankspaarrekening moet dan wel voldoen aan de voorwaarden.

• Lees hoeveel vrijstelling u hebt

• Naar boven